آیا هدف از «یک ملت، سه دولت و ضرورت پیوند»، پیوند میان افغانستان، ایران و تاجیکستان است؟
دقیقاً همین‌طور است. منظور از سه دولت، دولت‌های افغانستان، ایران و تاجیکستان است.
آلان‌ها ( آرا‌ن‌ها / ایران‌ها ) از تیره‌های ایرانی نژادند که در دوران اشکانیان (کمابیش یک‌صد سال پیش از میلاد مسیح )، سرمت‌ها (سارامات‌ها / سلم‌ها ) را از مصب رود « دن » بیرون راندند. سپس آلان‌ها، بر سر دست‌یابی برآبخست‌مان کریمه با امپراتوری روم وارد نبرد شدند؛ اما(1) در سالهای 375-370 میلادی ، هون [ خیون ] ها در کرانه‌ی نهر ایدیل ( ولگا ) [ اتل ] به آلان‌ها تاختند و غلبه یافتند.
به دنبال سال‌ها اشغال افغانستان از سوی نیروهای آتلانتیک شمالی (ناتو) به سرکردگی آمریکا اوضاع افغانستان حتا اندکی بدتر از طالبان است.
بر پایه آمارهای گوناگون اکثریت مردم این کشور و یا 53 % از کل جمعیت گرسنه است و بیکاری آشکار 45% میباشد.
این قصیده را به سال 1328 در شکایت‌گزاری از حسب‌حال جزیره‌ی بحرین سروده‌ام که چندین بار در روزنامه‌های تهران و شهرستان‌ها چاپ شده است.
منم بحرین نفت آلوده دامن
که بر تن آتشم افروخت دشمن
منم ایران‌زمین را زرفشان خاک
منم ایرانیان را پاک مسکن
پیشینه‌های تاریخی، بافت جمعیتی، برخی نشانه‌ها و ساختارهای طبیعی، هم‌گونی‌های فرهنگی، دینی و رفتاری و عوامل دیگری از این دست، از مهم‌ترین عواملی هستند که دولت‌ها هنگام طرح دعاوی خود در مجامع حقوقی جهانی به آن‌ها استناد می‌کنند.
اقبال پیوسته از بی‌تحرکی شرقیان و هم‌کیشان خود رنج می‌برد، رنجی که سرانجام داغی دردپرور در سینه‌ی وی به جا نهاد و سبب شد که این فرزانه‌ی کم‌نظیر در 61 سالگی با جهان وداع گوید. آن درد، جوهر شعرش بود و خمیرمایه‌ی تلاش‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی وی. کم زیست، شهاب ثاقبی بود در آسمان فرهنگ و ادب اسلامی، و اخگری از میان خاکستر پانصدساله‌ی تاریخ درخشان این سوی جهان که نور امید به دل‌ها تاباند و رفت.
جمهوری آذربایجان یا همان اران تاریخی، سابقه‌ای به قدمت تاریخ و پیوندی پایدار با ایران‌زمین داشته و دارد. خاستگاه، مذهب، نژاد، تاریخ و فرهنگ مشترک، از مؤلفه‌های مهمی است که این پیوند را پیوسته، پویا و پایا می‌دارد. آن‌چه در پی می‌آید، گفت‌و‌گویی است با ایران‌شناس ایران‌دوست آقای دکتر قابیل جمال‌اف.
این گفتوگو سی‌سال و اندی پیش انجام شده است زمانی که باباجان غفورف، سیاست‌مدار و دانشور تاجیک (1909-1977) برای نخستین و آخرین بار به ایران آمد. آن زمان او 64 ساله بوده و دو سه سال بعد شنیدم که گویا در خود تاجیکستان درگذشت.
زبان فارسی 1000 سال زبان رسمی هند بود
شباهت‌ها و رابطه میان زبان‌های کهن پارسی و هندی که خاستگاه یکسانی دارند، کاملاً هویداست و هنگامی که واژگانی همانند پدر، مادر، برادر، دختر، سر، بدن، دست، دندان، فیل، گاو، گوسفند، جو، گندم، لوبیا، شکر و غیره را در این زبان‌ها می‌سنجیم، این وابستگی و پیوند عیان‌تر می‌شود.