درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد

توضیحات

دسته: نگاه روز

منتشر شده در شنبه, 10 ارديبهشت 1401 02:08

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 256

برگرفته از مجله خواندنی / شماره 116

هزاران هزار جنگل از درخت دوستي بنشانيم

هر بوته درخت دشمني را ريشه‌کن کنيم

فرهنگ ايران از گاه کهن ، فرهنگ آشتي است و مهرباني و مهرورزي . فرهنگ ايران فرهنگ انساني است ، انسان محور و انسان دوست .

در دو هزار و پانصد سال پيش از ميلاد ( سه هزار و صد سال پيش از هجرت پيامبر از مکه به مدينه ) ، منوچهر هنگامي که بر تخت شاهنشاهي ايران نشست ، اين‌گونه با ملت و مردم ايران يا قانون اساسي دوران پادشاهي خود را اعلام مي‌کند :

هر آن‌کـس که در هفت کشـور زمين             بگـــردد ز  راه  تابــــد زريـــن

نمايـنــده رنــــج درويــــش را                به رنجــور مــردن نماينـده رنـج

همه نـزد مـن ســر به سـر کافرنـد                وز آهرمــن بدکنــش بدتــرنــد

هر آن کس که او جز بر ايـن دين بود                 ز يــزدان و از منــش نفريـن بـود

وزان پـس به  شمشـير يازيم  دست                  کنم سـر به سـر کشـور و مرز پست

ادامه مطلب...

سالروز درگذشت سهراب سپهری؛ شاعر رنگ ها، نويسنده عشق و نقاش واژه ها ...

توضیحات

دسته: نام‌آوران

منتشر شده در شنبه, 03 ارديبهشت 1401 18:28

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 253

یکم ارديبهشت، سالروز درگذشت سهراب سپهری؛ شاعر رنگ ها، نويسنده عشق و نقاش واژه ها است.

سهرابدر سال ١٣٥٨ به بیماری سرطان خون مبتلا شد و در همان سال برای درمان به انگلستان رفت، اما بیماری بسیار پیشرفت کرده بود و وی ناکام از درمان به تهران بازگشت.

او سرانجام در غروب ۱ اردیبهشت سال ۱۳۵۹ در بیمارستان پارس تهران به علت ابتلا به بیماری سرطان خون درگذشت.

صحن امامزاده سلطان‌علی بن محمد باقر روستای مشهد اردهال واقع در اطراف کاشان میزبان ابدی سهراب گردید.

يادش گرامی!

        به سراغ من اگر می‌آیید 

        نرم و آهسته بیایید 

        مبادا که ترک بردارد 

        چینی نازک تنهایی من

زادروز پدر علم نسخه شناسی ایران

توضیحات

دسته: نام‌آوران

منتشر شده در شنبه, 03 ارديبهشت 1401 18:22

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 257

۳۰ فروردین، زادروز محمدتقی دانش پژوه، نویسنده، مصحح، مترجم، نسخه‌پژوه ایرانی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران و پدر علم نسخه‌شناسی است.

حد همین است سخن دانی را

توضیحات

دسته: نام‌آوران

منتشر شده در شنبه, 03 ارديبهشت 1401 18:17

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 243

اطلس اثنی عشری

سعدی بسیار ساده و روان سخن می گوید. او مرد جهاندیده و دانایی است که روح ایرانی و درون ضمیر او را می شناسد. چیزهایی که در گذر زمان، در این تاریخ و جغرافیا همیشه آفت جان و فرهنگ ایرانی بوده و هست و باشد که نباشد؛ اما می دانیم هست. از آن جمله یکی ریاکاری و تظاهر که در هر دوره و زمانه ای آفتی بوده پر گزند بر جان و روان ایرانی.

ریا، وانمود کردن و نمایش چیزی است که در درون ما نیست. ریا می کنیم تا در نظر خلق خوش آید، یا ارباب زر و زور ما را پاداش دهند. آدم ها به طور کلی، تایید اجتماعی و پسندیده شدن را دوست دارند. ریاکاری دستاورد جامعه ای است که نمایش امر مذهبی به جای واقعیت معنوی، سنجه ای برای  امتیاز دادن به آدم هاست. راه آسانی است. هر کار بخواهی، در خفا می کنی و در ظاهر پای بند به نظر می رسی ! بشر هم که خداوند توجیه و دلیل تراشی و تبرئه کردن خویش است. اما آنان که می بینند و می دانند، البته که رنج می کشند. غصه می خورند. در نوشته ها و سروده های خود این درد را فریاد می زنند و چون پناه و دادرسی نیست، آن چه البته به جایی نرسد فریاد است.

ادامه مطلب...

غرض نقشی است کز ما باز مانَد ( دیباچه ی گلستان سعدی و درک فلسفه اگزیستانسیالیسم )

توضیحات

دسته: نام‌آوران

منتشر شده در شنبه, 03 ارديبهشت 1401 18:13

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 230

اطلس اثنی عشری

زمان گذشته و فرصت از دست رفته، روزگار سپری شده و من می دانم که با  هر دم از عمر، نفسی می رود و چون نگاه می کنم فرصتی نمانده، کاری نکرده ام که سزاوار باشد و وقت رفتن نزدیک است. اندوه فلسفی مرگ، سعدی را غمگین می کند. گوشه ای می رود که باقی عمر را در سکوت و خلوت سپری کند. دوستی می آید و هر طور شده سعدی را به سخن گفتن وادار می کند. دوست مهربان، سعدی را به باغ و بوستان بهاری می برد. طبیعت پر سخاوت و مهربانی یار نیک نهاد، دری بر سعدی می گشاید. جهان را بر او فراخ می کند و می بیند که هست و تا هست باید کاری کند. هنوز فرصت باقی است. او در باغ بهاری گل ها و گیاهان شکوفان را می بیند، و می داند خزان در راه است و همه ی این گیاهان خشک و پژمرده می شوند. ولی در همین بودن کوتاه چه سخاوتی دارند، چه جان بخش و مصفا هستند.

بامداد پس از شبی در باغ به سر بردن، جان سعدی به گشایشی رسیده و پذیرفته که مرگ هست. و با خود می گوید : مرگ روزی به سراغ من هم می آید و تنها راه جاودانگی این است که چیزی بنویسم، بماند به یادگار.

ادامه مطلب...

غزلی از سعدی

توضیحات

دسته: شعر

منتشر شده در شنبه, 03 ارديبهشت 1401 18:06

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 235

گر برود به هر قدم در ره دیدنت سری

من نه حریف رفتنم از در تو به هر دری

 تا نکند وفای تو در دل من تغیری

چشم نمی‌کنم به خود تا چه رسد به دیگری

 خود نبود و گر بود تا به قیامت آزری

بت نکند به نیکوی چون تو بدیع پیکری

 سرو روان ندیده‌ام جز تو به هیچ کشوری

هم نشنیده‌ام که زاد از پدری و مادری

گر به کنار آسمان چون تو برآید اختری

روی بپوشد آفتاب از نظرش به معجری

 حاجت گوش و گردنت نیست به زر و زیوری

یا به خضاب و سرمه‌ای یا به عبیر و عنبری

 تاب وغا نیاورد قوت هیچ صفدری

گر تو بدین مشاهدت حمله بری به لشکری

 بسته‌ام از جهانیان بر دل تنگ من دری

تا نکنم به هیچ کس گوشه چشم خاطری

 گرچه تو بهتری و من از همه خلق کمتری

شاید اگر نظر کند محتشمی به چاکری

 باک مدار سعدیا گر به فدا رود سری

هر که به معظمی رسد ترک دهد محقری

پرتره؛ سعدی شیرازی

توضیحات

دسته: هنر

منتشر شده در شنبه, 03 ارديبهشت 1401 17:58

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 236

تابلوی آبرنگ سعدی- اثر شادروان استاد رسام ارژنگی

باباشَمَل

توضیحات

دسته: مجله

منتشر شده در جمعه, 02 ارديبهشت 1401 23:54

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 230

علی میرانصاری

نشریه‌ای هفتگی، انتقادی و فكاهی كه نخستین شمارۀ آن به مدیریت و سردبیری رضا گنجه‌ای (۱۲۹۰-۱۳۷۴ش)، درفروردین ۱۳۲۲/ آوریل ۱۹۴۳، به زبان فارسی در تهران منتشر شد. 

رضا گنجه ای در تبریز به دنیا آمد. پدر او میرزا علیقلی از آزادی‌خواهان دورۀ مشروطیت به شمار می‌رفت كه به نمایندگی از مردم تبریز به مجلس نیز راه یافت. خانۀ آنها، محل آمد و شد آزادی‌خواهان آن دوره مانند سیدحسن تقی‌زاده و حاج اسماعیل امیرخیزی بود. گنجه‌ای ازهمان ابتدا شوق روزنامه‌نگاری داشت و در مدرسۀ حكمت، روزنامه‌ای به نام وطن، راه انداخته بود (حالت، ۲۸؛ مجتهدی، ۱۳۲، ۱۳۴، ۱۳۵). 

ادامه مطلب...

جشن روز سعدی

توضیحات

دسته: نام‌آوران

منتشر شده در جمعه, 02 ارديبهشت 1401 23:46

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 227

اطلس اثنی عشری

سعدی در دیباچه ی گلستان می گوید که شبی تامل ایام گذشته می کرده و بر عمر تلف کرده، تاسف می خورده‌. او آن چنان پریشان و پشیمان می شود که گوشه نشین می شود، در سکوت و انزوا.

مدتی بعد یکی از دوستان به دیدارش  می رود و وقتی از تصمیم سعدی با خبر می شود، هر طور هست او را از این کار  منصرف می کند.  به اصرار بسیار سعدی را به حرف می آورد و او را با خود به بوستان می برد. در باغ بهاری گردش می کنند. شب هم می مانند و  بامداد فردا دوست سعدی دامنی گل و ریحان و سنبل پر می کند که به شهر ببرند. سعدی  می گوید: گل بستان بقایی ندارد. گلستانی توانم نوشت که باد خزان و گردش زمان بدان گزندی نرساند. یار مهربان،  دامن گل ریخته  و دامن سعدی را می گیرد و از او قول می گیرد که گلستان را بنویسد.

ادامه مطلب...

پند چون قند سعدی، درباره ی سخن، ۱

توضیحات

دسته: زبان و ادب فارسی

منتشر شده در جمعه, 02 ارديبهشت 1401 23:39

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 234

اطلس اثنی عشری

سعدی گلستان را در هشت باب نوشته است‌. متن گلستان نثر آمیخته به نظم است. باب هشتم ۱۰۴ قطعه ی پند آموز دارد. در این باب، سعدی مانند بقیه گلستان، حکایت نمی گوید.

باز نویسی چند پند چون قند سعدی را درباره ی سخن گفتن با هم بخوانیم. از قطعه شماره ۱۰ :  هر رازی داری به دوستت مگو، از کجا می دانی که یک وقت دشمن تو نشود [ و از آن رازها به تو زیان نرساند؟ ] هر گزندی از دستت بر می آید، به دشمن مَرِسان. که باشد که وقتی دوست شود ! رازی که می خواهی پنهان بماند به هیچ کس مگوی. حتی اگر دوست یکدل و صمیمی تو باشد.

چرا که آن دوست هم برای خودش دوستان یکدل و صمیمی دارد. همین طور زنجیر وار و پیوسته، آنان هم دوستانی دارند.[ هر کس به دیگری می گوید، مبادا به کسی بگویی و ناگهان همه ی شهر راز تو را می دانند ! ] سکوت و خاموشی پیشه کنی بهتر است که راز دل خود را به کسی بگویی و از او بخواهی که به کسی نگوید. [ دائم در اضطراب باشی که راز تو را مبادا فاش کند. وانگهی رازی که  خودت نتوانستی آن را در دل نگه داری، چه طور توقع داری دیگری در دل نگه دارد ؟] ای کسی که عقلت سالم است، آب را از سر چشمه ببند، که وقتی جوی پُر شد دیگر نمی توان آن را بست ! [ از اول به فکر عاقبت کار باش !  از اول حرف نزن ! ] و یادت باشد: سخنی در نهان نباید گفت / که بر ِ انجمن نشاید گفت !

ادامه مطلب...