شعری از نجیب باور
از قندهار، از بلخ از پغمان بیا پنجشیر
از فاریاب، از غزنه از واخان بیا پنجشیر
تا مردمان کاکه اش در خدمتت باشند
از پنجپیران، خنج تا پریان بیا پنجشیر
روباه را در خاک مغروران نباشد راه
با خوی آهو، با دل شیران بیا پنجشیر
دکتر هوشنگ طالع
ايرانيان از عهد کهن تا عهد باستان، بر اين باور بودند که عمر جهان دوازده هزار سال است. در پايان هزاره‌ي دوازدهم، با برپايي « رستاخيز » دوباره جهان نو مي‌شود و « دوازده‌ي » تازه‌اي آغاز مي‌گردد. با ظهور «استوت ارت» يا سومين و فرجامين سوشيانت که خويشکاري برانگيختن مردگان را دارد، مردگان به تدريج برانگيخته شده و پس از انجام داوري فرجامين در حضور مهر، سروش و رشن، از پل چنوات مي‌گذرند. اين پل براي نيکوکاران پهناور و براي گناهکاران، باريک و تيز چون لبه‌ي تيغ است. نيکوکاران به بهشت و بدکاران به دوزخ مي‌روند. برپايه‌ي محاسبات روانشاد استاد ذبيح بهروز، زايش زرتشت در آغاز هزاره‌ي دهم قرار دارد و نيز فرجامين روز هزاره‌ي دوازدهم «روز سه‌شنبه 30 اسفند سال 600 يزدگردي رحلت است يعني روز هفدهم ژانويه 1232 ميلادي يا چهارم بهمن ماه 610 خورشيدي ».
البته بايد توجه داشت که سالشمار دوازده هزار ساله بر پايه‌ي سال يزدگردي يعني سالِ 365 روزه بوده است. از اين‌رو اين دوران برابر است با 4380000 روز و يا 11993 سال خورشيدي.
فاطمه علی‌اصغر / خبرنگار میراث فرهنگی
آیا چوب حراج به تاریخ ملت ایران می‌خورد و مهر تاییدی بر قاچاق اشیاء عتیقه؟ آیا از این پس باید شاهد خرید و فروش آثار تاریخی در ملاعام باشیم؟ بی‌شک شما هم شوکه می‌شوید: به زودی قرار است طرحی که تاریخ و گنجینه‌های ملی ایران را بر باد می‌دهد و به امضای ۴۶ نفر از نمایندگان مجلس رسیده است، تبدیل به قانون شود! نام این طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها»است. نویسندگان این طرح به این نتیجه رسیدند: «رویکرد قانونی فعلی درباره گنج‌ها و آثار باستانی به نظر می‌رسد به لحاظ تجربه رخ‌داده در سنوات گذشته نیاز به بازنگری‌هایی داشته باشد.»
بیاییم با هم به جست‌وجوی تفکر کسانی که برای نخستین بار خواستار این بازنگری بودند، برویم. جالب است بدانید،رد پای این طرح به دوره‌ی احمدی‌نژاد برمی‌گردد که امروز از دیدگاه اصول‌گرایان به نام جریان انحرافی شناخته می‌شوند و این طرح نخستین بار از تاریکخانه ناکارشناسان دوره‌ی ریاست «حمید بقایی» در سازمان میراث‌فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی بیرون آمده است. حمید بقایی که مدت‌ها به دلایل مشخصی زندان بوده و رویکرد و نگاهش به ایران اظهرمن‌الشمس است. این طرح همان زمان، در بدو مطرح شدن «قاچاق در روز روشن» لقب گرفت و قاطعانه رد شد. خطر یک بار از سر تاریخ ملت ایران گذشت.
شعری از «نجیب باور » / شاعر فارسی سرا
حتا اگر با مشت بر بندی دهانم را
از من نمی گیری شکوه واژگانم را
حرف مرا از سند تا پامیر می فهمند
بیهوده کمتر ترجمانی کن زبانم را
زین بادهای هرزه می دانم گزندی نیست
کاخ بلند پارسی و آشیانم را
پیغام عشق آرش جغرافیایم بود
تیری که با خود برد نیروی کمانم را
خواهم دری گویم بخواهم فارسی گویم
در نام چندین قرن می بینی نشانم را
با این زبان مادری پرواز خواهم کرد
حتا اگر محدود خواهی آسمانم را
با سوزنت آن پینه های خویشتن را دوز
قیچی مکن ای بی حیا دیگر زبانم را
محمد مطلق
۷۵۰ سال پیش در مجموعه علمی رصدخانه مراغه که دانشگاه و پژوهشگاه بزرگی برای تمام علوم بود، علامه حلی مجتهد بزرگ شیعه و علامه قطب‌الدین شیرازی پزشک و فیلسوف شافعی مذهب و فومن جی و گوش وسین، دو دانشمند بودایی چین و سموال بن یحیا مسیحی مراکشی و… کنار هم می‌نشستند و شیخ اشراق و امام فخر رازی با دو دیدگاه فلسفی، دانشجوی یک کلاس به استادی مجدالدین جیلی بودند.
مراغه فقط پایتخت ایلخانی نیست، پایتخت رواداری ایرانیان هم هست. دیروز به چهار برج مدور، کبود، سرخ، غفاریه و مسجد و کلیسا و معبد بودائیان و مهرابه مهرپرستان سر زده‌ام و امروز می‌خواهم به موزه ایلخانی بروم که موزه‌ای ملی است و یک آرامستان قدیمی در بنایی زیبا با معماری دلنشین دوره زندیه که بزرگان بسیاری در آن خفته‌اند.
واکنش دکتر حکمت اله ملاصالحی (استاد دانشگاه تهران و عضو هیأت امنای بنیاد ایرانشناسی) به طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها»
سیاه نامه ننگین و شرم آور جماعتی از نامجلسیان فرودستِ خفته و خوابگرد تاریخ را که غاصبانه و ظالمانه بر صدر نشسته اند و اینک فرادستی می کنند و چنگ و دندان طمع به ناموس میراث ملُک و ملت ما دوخته اند بی پاسخ نگذارید.
اشتهای این جماعت دنگ و منگ و لنگ و لوک و مست و مخمور قدرت و ثروت های بادآورده حدی ندارد. پرده شرم را دریده اند و هرچه پیش رو داشته اند به تاراج داده اند و اینک دست های آلوده شان را به سوی ناموس میراث ملتی بزرگ گشوده اند که برایشان گنج است و غنیمت و عتیقه و دفینه و زیرخاکی! اشغال گران و فاتحان بیگانه ای که تمامیت میراث کشور بر ایشان گنج است و غنیمت!
وحید بهمن
فرومایه‌ها چه از جان این آب و خاک می‌خواهید؟
۴۶ نماینده مجلس جمع شده و طرحی ارائه کرده‌اند که رسما مجوز غارت آثار باستانی و تاریخی کشور است و خلاصه اش این می‌شود که هر کسی یک فلزیاب بردارد و شروع به حفاری‌های غیر مجاز مکان‌های باستانی کشور بکند و اگر چیزی پیدا کرد، سهم دولت را بدهد و بعد آن اثر را آزادانه بفروشد.
تعدادی از نمایندگان مجلس طرحی را با عنوان «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها» ارائه کرده‌اند که در جامعه باستان‌شناسی و میراث فرهنگی واکنش‌برانگیز شده است. بسیاری بر این عقیده‌اند این طرح به حفاری‌ها و قاچاق‌های غیرمجاز، رسمیت و وجاهت قانونی می‌بخشد.
به گزارش ایسنا، تبدیل ایران به هاب خرید و فروش آثار باستانی و جلوگیری از حفاری‌های غیرمجاز درحالی از سوی برخی نمایندگان در قالب طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها» پیگیری می‌شود که سال ۱۳۸۹ دقیقا همین طرح از سوی حمید بقایی ـ رییس وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ـ ارائه شده بود. او قصد داشت در جزایر کیش و قشم بازار خرید و فروش اشیاء تاریخی راه‌اندازی کند که در آن مقطع زمانی، طرح به دلیل شدت مخالفت‌ها و تعارض قانونی، متوقف و از مدار رسیدگی خارج شده بود. حالا همان طرح، در شرایطی که حفاری‌های قاچاق و غیرمجاز به گواه یگان حفاظت میراث فرهنگی رو به فزونی رفته و قانون در برخورد با افرادی که آزادانه و بدون محدودیت درحال تبلیغ حفاری‌ها و اکتشافات کاذب خود در فضای مجازی هستند و حتی اردوهای آموزشی هم برگزار می‌کنند با ضعف و خلاء مواجه است، از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس دوباره به جریان انداخته شده است.
اطلس اثنی عشری
بی‌گمان، سعدی، یکی‌از نامدارترین سخن‌سرایان جهان است که‌بسیاری از اندیشمندان را به ستایش واداشته است. شاعری که اندیشه‌های نورانی و افسون‌گری‌های هنری او در سخن چنان رستاخیزی برپا کرده که او را در زمان‌ها و مکان‌ها به شایستگی گسترده است.
پس از انتشار آثار سعدی در سده هفتم، تاکنون هیچ زمانی را در تاریخ ادبیات ایران نمی‌توان سراغ گرفت که سعدی حضور قاطع نداشته باشد و آن دوره از آثار سعدی بی‌بهره مانده باشد.
گستردگی و تنوع آثار‌سعدی و چیره‌دستی مسلم‌او در میدان‌های گونه‌گون سخن، نام او را به عنوان سخنوری توانا و اندیشه‌ورز در سراسر دنیا گسترانیده، سلیقه‌های مختلف را به سوی خود درکشیده و بسیاری را به پیروی واداشته است.
در میان شاعران و نویسندگان نامی ایران، او تنها کسی است که در هر دو عرصه شعر و نثر، با توانمندی شگفت‌آور خویش، آثاری بی‌همانند آفریده است، به‌گونه‌ای که شعر او به شیوایی نثر و نثر او به زیبایی شعر در بالاترین جایگاه هنری قرار گرفته است.
دکتر داریوش افروز اردبیلی
ديگر شدن نام‌هاي جغرافيايي، در گذر زمان، به آرامي و بارها، روي داده است و براي نمونه، بيهق به سبزوار، خبوشان به قوچان، رودخانه آماردوس (مردوس) به قزل اوزن، کوه سرخاب تبريز به عينالي، رود شوراب تبريز به آجي چاي، رود اندراب اردبيل به باليقلوچاي، ... ديگرشده‌اند. اما، در دوره‌ي پهلوي نخستين، گردانندگان فرهنگي آن دوره، شمار کمابيش بسياري از نام‌هاي جغرافيايي را ديگرکردند؛ براي نمونه ترشيز به کاشمر، تون به فردوس، اورميه به رضائيه، بندرانزلي به بندر پهلوي، قمشه به شهرضا، دهخوارقان به آذرشهر، گه Geh (به معني گرم ) به نيک شهر، دزدآب به زاهدان... ديگر شدند.
پس از خيزش سال 1357، ديگرکردن نام‌هاي جغرافيايي، شتابي فزاينده گرفت و براي نمونه، بندرشاهي به بندر ترکمن، علمدار گرگر به هادي شهر، سنگسر به مهدي شهر، سدهي سپاهان به خميني شهر، کهک به نوفل لوشاتو، رغاسان گناباد به رجايي شهر، بخشي از تبرستان کهن به استان گلستان، کرمانشاه به باختران که البته، پس از گذشت چند ده سال، اين يکي به جاي نخستين بازگشت، سنجبد خلخال به کوثر، نيز شمار بسيارگسترده‌اي از نام‌هاي کويها وخيابانها درشهرهاي گوناگون به نام‌هاي تازه ديگر شدند.