سعدی، شیخ اجل و پادشاه سخن
- توضیحات
- زیر مجموعه: ROOT
- دسته: زبان و ادب فارسی
- تاریخ ایجاد در دوشنبه, 22 آذر 1400 01:58
- آخرین به روز رسانی در دوشنبه, 22 آذر 1400 01:58
- منتشر شده در دوشنبه, 22 آذر 1400 01:58
- نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد
- بازدید: 223
سعدی، استاد سخن
سعدی، علم عرفان را در محضر استادانی چون شهابالدین سهروردی تلمذ کرد. او به عراق، شام، مصر و حجاز سفر کرد و تجارب بسیاری اندوخت و در شهرهای شام سخنرانی نیز می کرد. او ارادت خاصی به امام محمد غزالی داشته و بیشترین تأثیر را نیز از او گرفته بود و او را امام مرشد مینامید. سعدی در طول زندگی خود با تاجران، پادشاهان، عاشقان، پهلوانان، مدعیان، شیوخ، صوفیان و رندان همراه شد و تجارب خوبی کسب کرد؛ هر چند این همنشینی ها گاه به اجبار بود.
از سویی گلستان و بوستان سعدی نه تنها بزرگان ادب فارسی که اهل ادب غرب همچون ولتر و گوته را نیز شیفته خود کرده است. او اولین شاعر ایرانی است که آثارش به یکی از زبانهای اروپایی ترجمه شده است. ادوارد براون، ایرانشناس مشهور بریتانیایی می گوید: هر جا به تحصیل زبان فارسی پرداخته شده است، نخستین کتابهایی که به دست محصل دادهاند، آثار سعدی بودهاست.
در بزرگی سعدی همین بس که حافظ متاثر از سبک سعدی، غزل سروده است. غزلیات سعدی، غالبا عاشقانه، پندآموز و عارفانه بوده است. همچنین غالب ضربالمثلهای رایج در زبان فارسی از آثار سعدی برداشت شده است. به گونه ای که بیش از ۸۰۰قطعه از غزلهای او به عنوان ضربالمثل استفاده شده است که از آن جمله می توان به از کوزه همان برون تراود که در اوست؛ آن را که حساب پاک است، از محاسبه چه باک است؛ مشک آن است که خود ببوید نه آنکه عطار بگوید؛ ترسم نرسی به کعبه ای اعرابی، کاین ره که تو میروی به ترکستان است و یا ادب از که آموختی؟ از بیادبان
سعدی معتقد به سیر آفاق و انفس بود. او عقیده داشت که می بایست در درون و برون سیر کرد. به پاس بزرگداشت این شاعر بزرگ، اول اردیبهشت که مصادف با شروع نگارش گلستان است، روز سعدی نامگذاری شده است.
او مقدمات شرع و ادب را در شیراز فرا گرفت و در نوجوانی به منظور تحصیل دل از وطن کنده و عازم نظامیه بغداد می شود، دانشگاهی که به دستور حکیم نظام الملک طوسی ساخته شده بود. این سرآغاز سفرهای معروف اوست. سعدی از همان اوان کودکی با عالم عشق مانوس بود چرا که در کودکی فقدان پدر را لمس کرد.
از ویژگی های خاص سعدی، نوع دوستی و تلاش برای اصلاح جامعه است که بدان حکمت عملی گفته می شود. نکوهش ریاکاری، فروتنی و همچنین عدالت بارها بر قلم او جاری می شود. سعدی قائل به قیام بر علیه ظلم و اصلاح جامعه است. او قداست آزادی تن، روح و قلم را می شناسد و اندرز حاکمان را به مدح ایشان ترجیح می دهد. عاقبت این شاعر بزرگ در ذیحجه سال ۶۹۰ هجری چهره در نقاب خاک کشید.
منابع
- تاریخ ادبیات ایران، دکتر ذبیح اله صفا.
- سعدی آتش زبان، دکتر کاووس حسن لی.
- بوستانی های سعدی، دکتر جعفر موید شیرازی.
- شیراز، علی سامی.