- توضیحات
-
دسته: نو (دوره اسلامی)
-
منتشر شده در سه شنبه, 04 شهریور 1393 12:55
-
بازدید: 323
برگرفته از ایرانبوم.... فصلنامه فروزش، شماره پنجم (زمستان 1391)، رویه 56 تا 65
دکترامیر نعمتی لیمایی
دکترای تاریخ

شناخت بارزههای اصلی تمدنی هر ملت برای مردمش، در حقیقت نوعی خودشناسی و آگاهی از ریشههای هستی و موجودیت هر فرد و شناسنامهی ملی آن قوم است. ناگفته پیداست این امر برای مردمان سرزمینهایی چون ایران که وارث فرهنگی بسیار غنی و سرشار بودهاند بایسته، شایسته و ضروری است. از این رو، در این جستار کوتاه تلاش بر آن است تا یکی از نمودهای اصلی تمدن یعنی وضع فرهنگ، دانش و آموزش در یکی از مقاطع پرحادثه و حساس تاریخ ایران یعنی روزگار فرمانروایی مغولان مورد بازبینی قرار گیرد. به واقع، توجه به اثرات واقعهی هجوم چنگیز و همچنین حکومتِ به تقریب درازمدت بازماندگان او بر ایرانزمین نویسنده را بر آن داشت تا دریابد تکلیف اوضاع تمدنی و فرهنگی سرزمینی که اندک زمانی پیشتر از تابناکی و رخشندگی افزون برخوردار و اندیشمندان و دانشمندانی چون پورسینا، ابوریحان بیرونی، رودکی، بیهقی، زکریای رازی، خیام، فردوسی، ابوالوفا بوزجانی، خوارزمی، طبری، ابوعلی مسکویه و... را پرورانده بود چه شد؟ آیا همچنان که دولت از دست رفت فرهنگ نیز از دست رفت؟ آیا دانش و دانشپژوهی به کلی کنار نهاده شد و یا آنکه بهسان روزگاران پیشین به پیشرفت خویش ادامه داد؟ فرهیختگان و اهالی فرهنگ ایرانزمین در این میان چه نقشی ایفا نمودند؟
ادامه مطلب...