هما ارژنگی / شاعر
درود و مهر به یاران جانم
به همدلان همراه و مهربانم.
امروز آغازین روز از ماه خرداد، خورداد،هئورتات است.
خرداد به چم " معنای" تندرستی و رسایی و کمال
است و ایزد یا فرشته ای ست که در گیتی به
نگاهبانی آب ها گماشته شده است.
فاطمه علی‌اصغر / خبرنگار میراث فرهنگی
آیا چوب حراج به تاریخ ملت ایران می‌خورد و مهر تاییدی بر قاچاق اشیاء عتیقه؟ آیا از این پس باید شاهد خرید و فروش آثار تاریخی در ملاعام باشیم؟ بی‌شک شما هم شوکه می‌شوید: به زودی قرار است طرحی که تاریخ و گنجینه‌های ملی ایران را بر باد می‌دهد و به امضای ۴۶ نفر از نمایندگان مجلس رسیده است، تبدیل به قانون شود! نام این طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها»است. نویسندگان این طرح به این نتیجه رسیدند: «رویکرد قانونی فعلی درباره گنج‌ها و آثار باستانی به نظر می‌رسد به لحاظ تجربه رخ‌داده در سنوات گذشته نیاز به بازنگری‌هایی داشته باشد.»
بیاییم با هم به جست‌وجوی تفکر کسانی که برای نخستین بار خواستار این بازنگری بودند، برویم. جالب است بدانید،رد پای این طرح به دوره‌ی احمدی‌نژاد برمی‌گردد که امروز از دیدگاه اصول‌گرایان به نام جریان انحرافی شناخته می‌شوند و این طرح نخستین بار از تاریکخانه ناکارشناسان دوره‌ی ریاست «حمید بقایی» در سازمان میراث‌فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی بیرون آمده است. حمید بقایی که مدت‌ها به دلایل مشخصی زندان بوده و رویکرد و نگاهش به ایران اظهرمن‌الشمس است. این طرح همان زمان، در بدو مطرح شدن «قاچاق در روز روشن» لقب گرفت و قاطعانه رد شد. خطر یک بار از سر تاریخ ملت ایران گذشت.
واکنش دکتر حکمت اله ملاصالحی (استاد دانشگاه تهران و عضو هیأت امنای بنیاد ایرانشناسی) به طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها»
سیاه نامه ننگین و شرم آور جماعتی از نامجلسیان فرودستِ خفته و خوابگرد تاریخ را که غاصبانه و ظالمانه بر صدر نشسته اند و اینک فرادستی می کنند و چنگ و دندان طمع به ناموس میراث ملُک و ملت ما دوخته اند بی پاسخ نگذارید.
اشتهای این جماعت دنگ و منگ و لنگ و لوک و مست و مخمور قدرت و ثروت های بادآورده حدی ندارد. پرده شرم را دریده اند و هرچه پیش رو داشته اند به تاراج داده اند و اینک دست های آلوده شان را به سوی ناموس میراث ملتی بزرگ گشوده اند که برایشان گنج است و غنیمت و عتیقه و دفینه و زیرخاکی! اشغال گران و فاتحان بیگانه ای که تمامیت میراث کشور بر ایشان گنج است و غنیمت!
تعدادی از نمایندگان مجلس طرحی را با عنوان «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها» ارائه کرده‌اند که در جامعه باستان‌شناسی و میراث فرهنگی واکنش‌برانگیز شده است. بسیاری بر این عقیده‌اند این طرح به حفاری‌ها و قاچاق‌های غیرمجاز، رسمیت و وجاهت قانونی می‌بخشد.
به گزارش ایسنا، تبدیل ایران به هاب خرید و فروش آثار باستانی و جلوگیری از حفاری‌های غیرمجاز درحالی از سوی برخی نمایندگان در قالب طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها» پیگیری می‌شود که سال ۱۳۸۹ دقیقا همین طرح از سوی حمید بقایی ـ رییس وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ـ ارائه شده بود. او قصد داشت در جزایر کیش و قشم بازار خرید و فروش اشیاء تاریخی راه‌اندازی کند که در آن مقطع زمانی، طرح به دلیل شدت مخالفت‌ها و تعارض قانونی، متوقف و از مدار رسیدگی خارج شده بود. حالا همان طرح، در شرایطی که حفاری‌های قاچاق و غیرمجاز به گواه یگان حفاظت میراث فرهنگی رو به فزونی رفته و قانون در برخورد با افرادی که آزادانه و بدون محدودیت درحال تبلیغ حفاری‌ها و اکتشافات کاذب خود در فضای مجازی هستند و حتی اردوهای آموزشی هم برگزار می‌کنند با ضعف و خلاء مواجه است، از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس دوباره به جریان انداخته شده است.
علی محمد (کاوه) آقا علیخانی
مدتي پيش در کانال تلگرامي B-plus خلاصه کتابي را گوش مي‌دادم. اين کانال به ابتکار يک جوان ايراني (علي بندري) ايجاد شده و ماموريت جالب و ارزشمندي براي خودش تعريف کرده است و آن اين که کتاب‌هاي خوب را جستجو و مطالعه نموده و خلاصه آن را در قالب صداي ضبط شده(پادکست) براي استفاده ديگران منتشر مي‌کند.
اين کار از آن ديدگاه شايان ستايش است که بهانه بسياري از ما را که زمان براي مطالعه نداريم پاسخ مي‌دهد و محصولات علمي ـ فرهنگي خود را در بسته‌هاي کمتر از نيم ساعت توليد و امکان استفاده از کتاب‌هاي خوب را حتي در داخل خودرو و در ترافيک هم فراهم مي‌نمايد.
برگرفته از مجله خواندنی / شماره 116
هزاران هزار جنگل از درخت دوستي بنشانيم
هر بوته درخت دشمني را ريشه‌کن کنيم
فرهنگ ايران از گاه کهن ، فرهنگ آشتي است و مهرباني و مهرورزي . فرهنگ ايران فرهنگ انساني است ، انسان محور و انسان دوست .
در دو هزار و پانصد سال پيش از ميلاد ( سه هزار و صد سال پيش از هجرت پيامبر از مکه به مدينه ) ، منوچهر هنگامي که بر تخت شاهنشاهي ايران نشست ، اين‌گونه با ملت و مردم ايران يا قانون اساسي دوران پادشاهي خود را اعلام مي‌کند :
هر آن‌کـس که در هفت کشـور زمين بگـــردد ز راه تابــــد زريـــن
نمايـنــده رنــــج درويــــش را به رنجــور مــردن نماينـده رنـج
همه نـزد مـن ســر به سـر کافرنـد وز آهرمــن بدکنــش بدتــرنــد
هر آن کس که او جز بر ايـن دين بود ز يــزدان و از منــش نفريـن بـود
وزان پـس به شمشـير يازيم دست کنم سـر به سـر کشـور و مرز پست
همه عالم تن است و ایران دل!
حسن انصاری
شانزده نکته درباره ما و افغانستان
1) اهل سنت افغانستان از حنفيان اند. حنفی ها به دلايل مختلف بيشترين قرابت را از لحاظ کلامی با شيعه داشته اند. در سده های نخستين بيشتر حنفی ها يا معتزلی بودند و يا بر مذهبی نزديک به مرجيان جهمی. اين مذاهب از نقطه نظر توحيد تنزيهی به شيعه بسيار نزديکند.
2) در سده های بعدی هم حنفی ها مذهب ماتريدی را پذيرا شدند. ماتريدی ها از نقطه نظر کلامی نسبت به اشاعره به شيعه نزديکترند. خود امام ابو حنيفه از دوستداران اهل بيت بود و از برخی قيام های علويان حمايت کرد. در چند سده نخست حنفيان بيشترين ارتباط را با زيديه و شيعه امامی در بغداد داشتند.
3)در عصر سلجوقی ارتباط شيعيان امامی و حنفيان ری و جبال و عراق عجم بيش از پيش شد. به نحوی که نويسنده کتاب نقض همواره از آنان به عنوان حنفيان اهل عدل سخن می راند. علمای اماميه در سده ششم ری نزديکترين ارتباط را با حنفيان اين شهر داشتند و حنفيان مجالس منظم دهه محرم را برگزار می کردند.
4)معتزليان حنفی مذهب کتاب ها در فضائل اهل بيت نوشته اند. دليل دوم پيوند حنفی ها با شيعيان امامی زبان فارسی بود. برای قرن ها اين زبان به عنوان زبان فرهنگی و مشترک همه خراسانيان و فرارودان در مجالس وعظ و درس و حتی در نوشته های فقهی و پاسخ استفتائات فقهی از سوی حنفيان به کار می رفت.
5) بنابراين زبان فارسی به عنوان عامل پيوند ميان حنفيان خراسان و شيعيان بود. اين عامل بعدا در دوران سيطره زبان فارسی در شبه قاره و عصر امپراتوری گورکانی که مذهب حنفی مذهب غالب بود خود موجب ارتباط بيشتر شيعيان شبه قاره و حنفيان شد.
حسین قنواتی
جور استاد به ز مهر پدر
نوزدهم فروردین، سالروز درگذشت روزنامه‌نگاری است که هیچ‌گاه جز برای ایران و مردم کشورش؛ نگفت و ننوشت!
جناب استاد محمد حیدری (محمداسماعیل حیدرعلی) بزرگ‌مردی بود که در دوران و شهرآشوب این همه مصلحت‌نویس و قلم به مُزد، هرگز حتا برای دمی حقیقت را رها نکرد و تنها نگذاشت.
او دانایی بود که در قامت یک روزنامه‌نگار روشن‌بین، در هر لحظه همه سویه‌های هر اتفاق را در خبرها و فرجام هر پدیده و رویکرد را می‌دید و بی‌درنگ در سوی مردم و خاکش می‌ایستاد، با قلمی در دست‌اش که گاه، رسوایی فراموش‌کنندگان بود.
دریغ است از او نوشتن با فعل گذشته... که او هست، تا آن‌گاه که قلمی چنان که او به ما آموخت؛ بیگانه با زر و زور و تزویر، برای ایران و ملت و منافع راستین ملی می‌نویسد!
گرامی باد یاد و کوشش جناب محمد حیدری، روزنامه‌نگار و پژوهشگر کم‌نظیری که کاستیِ نگاه بینا و زنهارهای ایشان را در سیاست- اقتصاد و موضوع‌های فرهنگی و اجتماعی با آن پیش‌بینی‌های دقیق و دانا، بیش از همیشه با تن و جان درمی‌یابیم، در آن چه که نمی‌خواستیم باور کنیم و هر دم بر سر ما ملت ایران آوار می‌شود!
پاینده ایران
بهروز پویا
ویل دورانت در سال 1885 در ماساچوست آمریکا به دنيا آمد، در سال 1907 از دانشگاه سنت پیتر با مدرک کارشناسی فارغ التحصيل شد؛ پس از آن مدتی به خبرنگاری و تدریس زبان پرداخت و سرانجام از دانشگاه کلمبیا موفق به دریافت دکترای فلسفه شد.
ویل دورانت پژوهش و نگارش مجموعه 10 جلدی(در واقع 13 جلدی) تاریخ تمدن را از سال 1929 آغاز کرده و در سال 1967 آن را به پایان رسانید.
وی می گوید در این مدت گاه تا چهارده ساعت در روز زمان صرف مطالعه و نگارش می‌کرد و برای هر جلد از این مجموعه حدود 500 جلد کتاب مطالعه کرده است . این اثر اگرچه یک تاریخ پژوهشی و آکادمیک نیست و نقدهایی در روش، بینش و حتی داده ها ممکن است بر آن وارد باشد؛ اما به هر حال دست‌آوردی بی همتا است. به این معنا که کسی نتوانسته یک چنین تاریخ منسجم و مفصل با موضوع تاریخ بشریت در حوزه ی تاریخ عمومی(public history)تالیف کند.
وی در پایان کار وصیت می‌کند عبارتی را پشت مجموعه بنویسند که گویا چکیده‌ی پند وی از مطالعه تاریخ تمدن بشری است و این عبارت چیزی نیست جز توصیه و تاکید بر ناسیونالیسم در تمامی ابعاد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و گویا به مثابه‌ی یک موضع گیری آشکار است علیه ایدئولوژی‌های جهان وطن عصر جنگ سرد که مصائب ناگفتنی برای بشر به بار آوردند:
« تمدن هم اشتراک مساعی است و هم رقابت، بنابراین چه بهتر که هر ملتی دارای فرهنگ، دولت، اقتصاد، لباس و آوازهای مخصوص خود باشد...»
