ایران و یونان دو کشوری هستند که پیش از میلاد مسیح دارای فرهنگ درخشانی بودند، ولی مقایسه این دو کشور به خوبی نشان می دهد که ایران دارای قدمت دیرینه تری از یونان در فرهنگ و ورزش است.
28 نوامبر سال 588 میلادی، ارتش ایران در جنگ با خاقان «شابه shabeh» در بلخ از سلاح تازه‌ای که در آن نفت‌خام به کار رفته بود استفاده کرد. در این جنگ ژنرال بهرام مهران معروف به بهرام چوبین فرماندهی ارتش ایران را بر عهده داشت که در تاریخ نظامی جهان از او به عنوان یک نابغه رزم نام برده‌اند.
با آغاز پادشاهیِ خسرو انوشیروان در سال 531 م، این شاهنشاه کوشش می‌کرد، آسیب‌های اجتماعی ایران را که از قیام مزدکیها که در زمان پادشاهی قباد ساسانی(531-487م) ناشی شده‌بود، برطرف کند و قدرت پیشین شاهنشاهی ساسانی را بازیابد. او به ویژه می‌کوشید به مشکلات مرزی خود با همسایگانش و به خصوص امپراطوری بیزانس فائق آید، در این میان، پژوهشگران تاریخ ایران باستان عمدتا به سه دوره جنگ های انوشیروان با امپراطوری بیزانس اشاره میکنند و از پرداختن به اهمیت دیپلماسی فعال ایران در این زمان غفلت مینمایند.
از کار آب و آبیاری و سازه‌های آبی آنچه ما امروز در گوشه و کنار استان فارس از جمله در درهٔ درودزن می‌بینیم نشان دهندهٔ کوشش مردم این منطقه از چند هزار سال پیش تا امروز برای حل مشکل کم آبی و بهره‌گیری هر چه بهتر از مقدار آب موجود است.
آموزش و پرورش از آغاز شکل‌گیری زندگی گروهی انسان و در پاسخ به نیاز انسان‌ها در رابطه‌ی متقابل به شکل ابتدایی وجود داشته و بر این اساس، یکی از قدیمی‌ترین نهادها یا پدیده‌های اجتماعی است که مثل هر پدیده‌ی اجتماعی مورد مطالعه‌ی جامعه‌شناسی قرار می‌گیرد. در واقع، استمرار و بقای هر جامعه‌ای نیازمند مطالعه‌ی آن است چرا که مجموعه‌ی باورها، ارزش‌ها، رفتارها، گرایش‌ها و مهارت‌های آن جامعه را به نسل جدیدش منتقل می‌کند.
بیست و نهم اکتبر ( 7 آبان) روز جهانی کوروش (سایرس دی Cyrus Day) نام گذاری شده است که از دیرباز پارسیان، یهودیان، دوستداران حقوق بشر و هواداران اداره جهان به صورت ملل مشترک المنافع آن را گرامی داشته و رعایت می کنند.
معمولاً وقتی در تاریخ ایران از دوره‌ی پیش از اسلام و دوران اسلامی آن یاد می‌شود گویی از دوران‌هایی سخن می‌رود از هم گسسته و بی‌پیوند که دیواری آن دو را از هم جدا ساخته، آنچه در آن سوی دیوار بوده نابود و منقرض گشته و آنچه در این سوی دیوار است نوظهور و نویافته است.
برگرفته از تارنمای میراث فرهنگی - میراث خبر، تهران _ ۹ فروردین 1384
آرزو رسولی
برای تاریخ‌دانان ایران باستان مشخص است که از قرن سوم تا پنجم میلادی یک ایران‌اسپهبد، فرماندهی کل نیروهای ایران‌شهر بود. به گفته‌ی متن‌های عربی و فارسی و فارسی میانه در زمان خسرو اول (انوشیروان)، سمت ایران‌اسپهبد در میان چهار اسپهبد تقسیم شده: اسپهبد خراسان (شمال شرقی)؛ اسپهبد خوروران (جنوب غربی)؛ اسپهبد نیم‌روز (جنوب شرقی)؛ و اسپهبد آدوربادگان (شمال غربی)، هر یک از این اسپهبدان بر هر کوست یا ناحیه‌ی ایران‌شهر خدمت می‌کردند..
در روزگار ساسانیان رقابت میان دو دولت بزرگ ایران و روم شرقی (بیزانس) به اوج خود رسید و دگرگونی‌هایی بس بزرگ به همراه آورد که به انقراض هر دو دولت انجامید. مسایل اقتصادی، از جمله پیکار بر سر ابریشم چین موجب بروز جنگ‌هایی شد که حاصل آن چیزی جز ضعف این دو دولت باستانی و قوم‌ها و تیره‌های نوخاسته نبود.
