شاخه‌های اصلی نژاد آریا یا اقوام اصلی آریایی عبارت بودند از: ایرها، تورها، سیریم‌ها (سلم‌ها «سلمان» یا سرمت‌ها یا سارامات‌ها)، سایتی‌ها1 و داهی‌ها2 که در فروردین یشت، به روشنی از آن پنج تیره نام برده شده و فره‌وشی‌های اَشوُن زنان و مردان سرزمین‌های مزبور به ترتیب بالا ستوده شده‌اند. (بند 143 و 144).
در قرن نوزدهم و بیستم میلادی ایران عرصه فعالیت سیاستمدارانی بود که هر یک در راستای هدفی خاص، به شیوه خاصی فعالیت می‌کردند. روسیه و انگلیس از بازیگران اصلی عرصه سیاسی ایران بودند و جمله معروف ناصرالدین شاه که «اگر به جنوب بروم روسیه اعتراض می‌کند و اگر به شمال بروم انگلیس» نشان از این نفوذ دارد. غیر از این دو کشور، ممالک غربی دیگر نیز درصدد تامین منافع خود در ایران بودند.
به نام خداوند جان و خرد
...فروهر پاکدین آتورپات1 را می ستاییم...
«یشت ها»
ادامه مطلب: فهرست نامه پژوهش‌های زبان دیرینه آذربایجان بخش دوم (م-ی)
زبان آذری زبان پیشین آذرآبادگان(آتروپاتن= مادکوچک) یکی از دو شاخه زبان مادی است که زبان مادی خود یکی از زبانهای ایرانی است وزبانهای ایرانی شاخه ای از زبانهای هند وایرانی(آریایی)هستند و زبانهای هند وایرانی خود از کهن ترین خانواده ی بزرگ زبانهای هند و اروپایی به شمار می آید.
ادامه مطلب: فهرست نامه پژوهش های زبان دیرینه آذربایجان بخش اول (آ- ل )
همه مردم فلات ایران، از یک ریشهاند
شگفت است که آران را اکنون «آذربایجان» می‌خوانند. با آن‌که آذربایجان یا آذربایگان نام سرزمین دیگریست که در پهلوی آران و بزرگ‌تر و شناس‌تر از آن می‌باشد و از دیرین زمان که آگاهی در دست هست همواره این دو سرزمین از هم جدا بوده و هیچ‌گاه نام آذربایجان بر آران گفته نشده است.
ما تاکنون ندانسته‌ایم که برادران آرانی ما که حکومت آزادی برای سرزمین خود برپا کرده و می‌خواستند نامی نیز بر آنجا بگذارند برای چه نام تاریخی و کهن خود را کنار نهاده دست یغما به سوی آذربایگان دراز کردند؟! و چه سودی را از این کار شگفت خود امیدوار بودند؟!
آذری از دیدگاه واژه‌شناسی و دستور زبان فارسی و صرف و نحو زبان تازی (آذری با یاء مشدد) نسبت به آذربایجان یا آذربیجان را می‌رساند (حریری دره‌الغواص ص 145) و چنین می‌نماید که این نسبت حتی پیش از درآمدن اسلام به ایران، در میان ایرانیان و تازیان شناخته بوده است. زیرا نام رستم فرخ‌زاد سردار لشکر ایران در جنگ با تازیان که خود از مردم آذربایجان بوده «رستم آذری» یاد شده است1 (ثعالبی غرر ص 738 _ مسعودی التنبیه ص 82)
ادامه مطلب: ملاحظاتی درباره زبان آذری - (از درآمدن تازیان به ایران تاپایان سده‌ی هفتم)
عنوان فوق نام کتابی است که شادروان احمد کسروی 80 سال قبل در مورد زبان باستان آذربایجان منتشر نمود. اکثر هم‌میهنان با نوشته‌های کسروی آشنایی دارند و خوش‌بختانه، نوشته‌هایش همیشه با استقبال روشنفکران و اندیشمندان مواجه بود و هست. ولی احتمالا نسل جوان که به لحاظ شرایط زمان، اطلاعات لازم را در این موارد کم‌تر دارند، و یا عده‌ای که بی‌دلیل، سعی می‌کنند که گفتار و نوشتار او را به خلاف واقع وانمود کنند، لازم دانستم که در این باره مطلبی را بنویسم:
ادامه مطلب: زبان آذری، یا زبان باستان آذربایگان - نادر پیمایی
از پیروزی انقلا‌ب در خصوص اقوام ایرانی چه تحولا‌تی رخ می‌دهد؟از 57 به بعد مدتی بی‌دولتی در ایران شکل می‌گیرد. دولت موقت روی کار می‌آید. ارتش بنایش سست شده است. فرمانده‌های ارتش اعدام شده‌اند. عملا ارتش منسجمی نیست. ژاندارمری منسجمی نداریم. شهربانی به همین ترتیب، درگیری‌های قومی در کردستان آغاز می‌شود که قبلا مورد بحث قرار گرفت. گروه‌های چپ مستقر در منطقه به‌‌رغم اینکه دولت موقت خیلی با آنها از سر مدارا درآمد، کوتاه‌نیامدند.
ایران امروز گستره‌ای است از سرزمینی به مراتب پهناورتر که در طول تاریخ تحولا‌ت سیاسی و نظامی بنام ایران به جا مانده است. ایرانی که امروز ما میراث‌دار آن هستیم در گذشته‌ای نه چندان دور از مناطقی تشکیل شده بود که در آن حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مهمتر از همه فرهنگی با هویتی بنام ایران در جریان بود. این گستره را امروز می‌توان در هر چهار جهت اصلی سرزمین ایران جست؛ از آسیای مرکزی گرفته تا قفقاز و آسیای صغیر، عراق، افغانستان و مناطقی از کشور امروزین پاکستان.
