به نام خداوند جان و خرد
...فروهر پاکدین آتورپات1 را می ستاییم...
«یشت ها»
ادامه مطلب: فهرست نامه پژوهش‌های زبان دیرینه آذربایجان بخش دوم (م-ی)
زبان آذری زبان پیشین آذرآبادگان(آتروپاتن= مادکوچک) یکی از دو شاخه زبان مادی است که زبان مادی خود یکی از زبانهای ایرانی است وزبانهای ایرانی شاخه ای از زبانهای هند وایرانی(آریایی)هستند و زبانهای هند وایرانی خود از کهن ترین خانواده ی بزرگ زبانهای هند و اروپایی به شمار می آید.
ادامه مطلب: فهرست نامه پژوهش های زبان دیرینه آذربایجان بخش اول (آ- ل )
همه مردم فلات ایران، از یک ریشهاند
شگفت است که آران را اکنون «آذربایجان» می‌خوانند. با آن‌که آذربایجان یا آذربایگان نام سرزمین دیگریست که در پهلوی آران و بزرگ‌تر و شناس‌تر از آن می‌باشد و از دیرین زمان که آگاهی در دست هست همواره این دو سرزمین از هم جدا بوده و هیچ‌گاه نام آذربایجان بر آران گفته نشده است.
ما تاکنون ندانسته‌ایم که برادران آرانی ما که حکومت آزادی برای سرزمین خود برپا کرده و می‌خواستند نامی نیز بر آنجا بگذارند برای چه نام تاریخی و کهن خود را کنار نهاده دست یغما به سوی آذربایگان دراز کردند؟! و چه سودی را از این کار شگفت خود امیدوار بودند؟!
آذری از دیدگاه واژه‌شناسی و دستور زبان فارسی و صرف و نحو زبان تازی (آذری با یاء مشدد) نسبت به آذربایجان یا آذربیجان را می‌رساند (حریری دره‌الغواص ص 145) و چنین می‌نماید که این نسبت حتی پیش از درآمدن اسلام به ایران، در میان ایرانیان و تازیان شناخته بوده است. زیرا نام رستم فرخ‌زاد سردار لشکر ایران در جنگ با تازیان که خود از مردم آذربایجان بوده «رستم آذری» یاد شده است1 (ثعالبی غرر ص 738 _ مسعودی التنبیه ص 82)
ادامه مطلب: ملاحظاتی درباره زبان آذری - (از درآمدن تازیان به ایران تاپایان سده‌ی هفتم)
عنوان فوق نام کتابی است که شادروان احمد کسروی 80 سال قبل در مورد زبان باستان آذربایجان منتشر نمود. اکثر هم‌میهنان با نوشته‌های کسروی آشنایی دارند و خوش‌بختانه، نوشته‌هایش همیشه با استقبال روشنفکران و اندیشمندان مواجه بود و هست. ولی احتمالا نسل جوان که به لحاظ شرایط زمان، اطلاعات لازم را در این موارد کم‌تر دارند، و یا عده‌ای که بی‌دلیل، سعی می‌کنند که گفتار و نوشتار او را به خلاف واقع وانمود کنند، لازم دانستم که در این باره مطلبی را بنویسم:
ادامه مطلب: زبان آذری، یا زبان باستان آذربایگان - نادر پیمایی
از پیروزی انقلا‌ب در خصوص اقوام ایرانی چه تحولا‌تی رخ می‌دهد؟از 57 به بعد مدتی بی‌دولتی در ایران شکل می‌گیرد. دولت موقت روی کار می‌آید. ارتش بنایش سست شده است. فرمانده‌های ارتش اعدام شده‌اند. عملا ارتش منسجمی نیست. ژاندارمری منسجمی نداریم. شهربانی به همین ترتیب، درگیری‌های قومی در کردستان آغاز می‌شود که قبلا مورد بحث قرار گرفت. گروه‌های چپ مستقر در منطقه به‌‌رغم اینکه دولت موقت خیلی با آنها از سر مدارا درآمد، کوتاه‌نیامدند.
ایران امروز گستره‌ای است از سرزمینی به مراتب پهناورتر که در طول تاریخ تحولا‌ت سیاسی و نظامی بنام ایران به جا مانده است. ایرانی که امروز ما میراث‌دار آن هستیم در گذشته‌ای نه چندان دور از مناطقی تشکیل شده بود که در آن حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مهمتر از همه فرهنگی با هویتی بنام ایران در جریان بود. این گستره را امروز می‌توان در هر چهار جهت اصلی سرزمین ایران جست؛ از آسیای مرکزی گرفته تا قفقاز و آسیای صغیر، عراق، افغانستان و مناطقی از کشور امروزین پاکستان.
مردم آذربايجان همان گونه كه نام سرزمينشان نشان مي‌دهد، مردماني هستندايراني نژاد (آريايي نژاد). نام آذربايجان از آتروپات سردار هخامنشي كه آذربايجان را از چنگال اسكندر رهاند و تا ساليان دراز خود و خاندانش سر رشته‌دار اين سرزمين بودند، گرفته شده. اين سرزمين پيش از آتروپات، ماد خرد ناميده مي‌شدي.
در دهه‌هاي پاياني قرن نوزدهم ميلادي كه هم‌زمان با اوج‌گيري تجددخواهي (تجديدنظرطلبي) غرب‌گرايانه در امپراتوري عثماني بود، انديشه‌ي پان‌تركيسم نيز پايه‌ريزي شد. چنان‌كه از سال‌هاي آغازين قرن بيستم ميلادي، اين انديشه ، راهنماي فكري غالب روشنفكران تجديدنظر طلب ترك در هر حركت سياسي، اجتماعي، فرهنگي و ... در امپراتوري عثماني و سپس در جمهوري تركيه گرديد.
