پیشینه‌های تاریخی، بافت جمعیتی، برخی نشانه‌ها و ساختارهای طبیعی، هم‌گونی‌های فرهنگی، دینی و رفتاری و عوامل دیگری از این دست، از مهم‌ترین عواملی هستند که دولت‌ها هنگام طرح دعاوی خود در مجامع حقوقی جهانی به آن‌ها استناد می‌کنند.
ادامه مطلب: شتاب‌گیری برنامه‌ی نابودسازی حقوق تاریخی و طبیعی ایران در عراق
اقبال پیوسته از بی‌تحرکی شرقیان و هم‌کیشان خود رنج می‌برد، رنجی که سرانجام داغی دردپرور در سینه‌ی وی به جا نهاد و سبب شد که این فرزانه‌ی کم‌نظیر در 61 سالگی با جهان وداع گوید. آن درد، جوهر شعرش بود و خمیرمایه‌ی تلاش‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی وی. کم زیست، شهاب ثاقبی بود در آسمان فرهنگ و ادب اسلامی، و اخگری از میان خاکستر پانصدساله‌ی تاریخ درخشان این سوی جهان که نور امید به دل‌ها تاباند و رفت.
ادامه مطلب: ایران، ایرانی و زبان فارسی از نگاه علامه اقبال لاهوری
جمهوری آذربایجان یا همان اران تاریخی، سابقه‌ای به قدمت تاریخ و پیوندی پایدار با ایران‌زمین داشته و دارد. خاستگاه، مذهب، نژاد، تاریخ و فرهنگ مشترک، از مؤلفه‌های مهمی است که این پیوند را پیوسته، پویا و پایا می‌دارد. آن‌چه در پی می‌آید، گفت‌و‌گویی است با ایران‌شناس ایران‌دوست آقای دکتر قابیل جمال‌اف.
ادامه مطلب: همه عالم تن است و ایران، دل - گفتوگو با ایران‌شناسِ ایران‌دوست آقای دکتر قابیل جمال‌اف
این گفتوگو سی‌سال و اندی پیش انجام شده است زمانی که باباجان غفورف، سیاست‌مدار و دانشور تاجیک (1909-1977) برای نخستین و آخرین بار به ایران آمد. آن زمان او 64 ساله بوده و دو سه سال بعد شنیدم که گویا در خود تاجیکستان درگذشت.
قلمرو ایران بزرگ، به علت وجود منابع انسانی و طبیعی سرشار، منابع عظیم انرژی (نفت و گاز)، قرار گرفتن در مسیر راه‌های بین‌المللی، منابع کشاروزی، بازار مصرف گسترده و... دارای اهمیت فوق‌العاده‌ی جغرافیای سیاسی (ژئوپلیتیکی) و جغرافیای زیستی (ژئواکونومیکی) در سده‌ی بیست‌ویکم است.
شناخت جمهوری «اوستیا» از هر جهت برای ما ایرانیان دارای اهمیت است. این جمهوری در قفقاز شمالی و وابسته به روسیه است و زبان آن، آسی، از خانواده‌ی زبان‌های ایرانی و خویشاوند با زبان ماست. آس‌ها خود را «ایر» (مفرد ایران)، زبان خود را «ایرانی» و میهن خود را «ایرستان» یا «ایرانستان» می‌خوانند. جز «ایر» در این نام‌ها که از ماده‌ی آریا (arya)ی ایرانی باستان جدا شده و نام قومی همه‌ی مردمان ایرانی‌زبان است، آس‌ها تنها بازماندگان شاخه‌‌ی شمالی اقوام ایرانی‌زبان به‌شمار می‌آیند. نوشتار زیر که تا حد زیادی کوتاه گشته از مجله‌ی «مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز» برگرفته شده است.
افغان نام قومی است که دست‌کم زبان آن قوم از خانواده‌ی زبان‌های ایرانی است. افغانان را در هند «پانان» و در آثار دهه‌های اخیر افغانستان و دیگر جاها «پشتون» می‌نامند. تا پیش از ذکری که ابوریحان بیرونی در «تحقیق ماللهند» از آنان کرده است، تنها در یکی دو اثر هندی از این قوم کوه‌نشین یاد شده بود و آن هم به‌این سبب که هندیان با افغان‌های قدیم پیوندهای مذهبی و سیاسی داشته‌اند. اما قدیمی‌ترین نوشته به این زبان، در کتاب چندزبانه‌ی «خیرالبیان» دیده می‌شود که تنها پانصد سال از تألیف آن می‌گذرد.
ادامه مطلب: بازجُستی دربارهٔ یک سهل‌انگاری تاریخی - افغان، افغانی یا افغانستانی...؟
وحیه‌ی مردم تاجیک در ازبکستان به اندازه‌ای که در بیرون از آن در صحبت‌هایی راجع به وضع زبان پارسی در ازبکستان بیان می‌شود، بدبینانه نیست. روحیه‌ی مقاوم مردم تاجیک در طول بیست سال گذشته تغییر نکرده است. اگر هم تغییر کرده، همگام با همان تغییران اجتماعی و سیاسی در داخل تاجیکستان بوده و با تحولاتی که میان دیگر قومهای ازبکستان رخ داده ، متفاوت نیست...
گزارش اداره مفتی گری ترکیه: آذری های شیعه ساعات شرعی و اعیاد را با ساعات شرعی ایران هماهنگ می کنند.
پیشینه تاریخی آذربایجان و ناحیه‌ای که اکنون به نام آذربایجان شوروی سابق یا جمهوری آذربایجان در قفقاز نامیده می‌شود، برای کارشناسان و دانشمندان ژئوپولتیک به روشنی آشکار بوده و اهل خرد و پژوهش را در این مقوله اختلاف چندانی نیست.
ادامه مطلب: قفقاز و دیرینه سیاسی و تاریخی آن و نقش عوامل پان‌ترکسیم و مارکسیسم در تحریف تـاریخ
