دولت ایران با وجود تحمل شکست برابر روس‌ها، پذیرش عهدنامهٔ گلستان و نامردمی‌هایی که ازبیگانگان در اتحادهای نظامی دیده بود، اتکاء به نفس را از دست نداده و احساس می‌کرد هنوز به آن اندازه‌نیرومند است که بتواند شکست‌ها را جبران کند.
چون اعلیحضرت شاهنشاه ایران و اعلیحضرت قوی شوکت معظم نامدار و صاحب اختیار کل ممالک روسیه بالسویه و از صمیم قلب مایل هستند که بر صدمات محاربه که مخالف میل طرفین است نهایتی داده و مجدداً روابط قدیمی حسن همجواری و مودت را مابین مملکتین به وسیله صلحی که فی حد ذاته متضمن‌اساس امتداد و دافع مبانی اختلافات و برودت آتیه بوده باشد بر پایه و بنائی محکم استوار دارند لهذا وزرای‌مختار خود را که برای این امر سودمند مأمور هستند از این قرار معین داشتند:
عصر روز دوشنبه 20 آبان 1336 جلسه هیات وزیران در حضور محمدرضا پهلوی، تشکیل گردید. در این جلسه، لایحه‌ی تقسیمات جدید کشوری که از مدت‌ها پیش، وزارت کشور دست‌‌اندرکار تهیه و تنظیم آن بود، مطرح گردید و به تصویب رسید. درنتیجه، استان‌های کشور، به چهارده استان، افزایش یافت. بدین‌سان، جزیره‌ی بحرین که تا آن زمان، جزو استان فارس بود، مرکز استان چهاردهم شد و دیگر جزیره‌های ایران در خلیج‌فارس، شهرستان‌های استان بحرین اعلام شدند.
برگرفته از ایرانبوم....نشریه وطن یولی شماره دوازدهم
گله‌جزیره‌ی (مجمع‌الجزایر) بحرین، مرکب از سی‌وپنج جزیره‌ی بزرگ و کوچک واقع در کرانه‌ی جنوبی خلیج‌فارس به وسعت 622 کیلومتر مربع است. بزرگ‌ترین این جزیره‌ها، همان جزیره‌ی بحرین - شامل بندر منامه - است که پس از جزیره‌ی قشم، بزرگ‌ترین جزیره‌ی خلیج فارس است. دومین جزیره‌ی بزرگ این مجمع‌الجزایر، محرّق یا محرّک است.
عملکردهای ضد و نقیضی که طی سالهای (1342تا1349) انجام گرفت پیامدی جز تجزیه ی بحرین از خاک کشور ِمادر، یعنی ایران نداشت. اکنون پرسش اساسی در اینجاست که آیا پاسداری از بحرین و حفظ آن امکان داشته است؟ اگر این امکان وجود داشته انگشت اتهام در فرایند تجزیه باید به سوی چه کسی دراز شود؟ و همچنین اینکه این فرایند طبق موازین و اصول بین المللی صحیح بوده است یا خیر؟ به سخن دیگر تجزیه ی بحرین امری قانونی بوده یا بر خلاف موازین داخلی و بین المللی شکل گرفته است.
یکی دو سالی است که پاره‌ای از پژوهندگان و نیز دانش‌جویان و قشر جوان کشور به این مساله اشاره دارند که قرارداد ترکمانچای، صد ساله بود و زمان آن سرآمده است.
در سال 1162 خورشیدی (1783 میلادی) که ایران گرفتار کشمکش‌های خونین بر سر جانشینی‌کریم‌خان زند بود، عرب‌های قبیله‌ی عتوب که ساکن شبه جزیره‌ی عربستان بودند، گله جزیره (مجمع الجزایر)بحرین را متصرف شدند. اما، هنگامی که آقامحمدخان توانست وحدت و آرامش را به کشور برگرداند، شیخ‌نصرخان را به حکومت بحرین برگزید. بدین‌سان بر حضور غاصبانه‌ی قبیله‌ی مزبور بر بحرین پایان داده شد.
روز هژدهم اردیبهشت ماه 1324 (8 مه 1945)، با تسلیم بدون قید و شرط ارتش آلمان، جنگ جهانی‌دوم به پایان رفت.
ده روز پس از اعلام تسلیم آلمان، دولت ایران ضمن یادداشتی به بهانه شادباش پیروزی به سه دولت بزرگ‌متفق، خاطرنشان کرد که با پایان گرفتن جنگ لازم است هرچه زودتر خاک ایران را تخلیه کنند.
سرانجام روز سوم اوت 1914 میلادی (11 امردادماه 1293 خورشیدی)، نبردی که سال‌ها اروپاییان‌دست‌اندرکار تدارک آن بودند، آغاز شد.