پوریوت کیشی

توضیحات

دسته: باستان

منتشر شده در یکشنبه, 07 آذر 1400 05:34

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 9

رضا آقازاده / کارشناس ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی

1-دیباچه

در این مقاله به «پوریوت کیشی» یا کیش نخستین مردمان ایرانی می‌پردازیم، هرچند متأسفانه به دلیل منابع محدود وآگاهی‌های کم جز یادآوری‌های نیاکان در بعضی اندرزنامه‌های پهلوی آگاهی چندانی نسبت به پیدایش این کیش نداریم، لیکن همین آگاهی کم چنان می‌نماید که کیش نخستینِ مردمانِ ایرانی با آمدن آیین زرتشت کاملا از میان نرفته بلکه به دلیل قوت نکات مثبت با دین نو آمیخته و به ماندگاری خود ادامه داده است.

ادامه مطلب...

جاودان خرد؛ در ستایش حکیم فردوسی

توضیحات

دسته: شاهنامه فردوسی بزرگ

منتشر شده در شنبه, 06 آذر 1400 23:27

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 8

دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی در کتاب مجموعه‏ ی شعر «هزارهٔ دوم آهویِ کوهی» و نخستین قطعه از دفترِ «مرثیه‌های سروِ کاشمر» شعری به این شرح در ستایش حکیم ابوالقاسم فردوسی سروده است:

بزرگا! جاود‌انْ‌مرد‌ا! هُشیواری و د‌انایی

نه د‌یروزی که امروزی، نه امروزی که فرد‌ایی

همه د‌یروزِ ما از تو،‌ همه امروزِ ما با تو

همه فرد‌ایِ ما د‌ر تو، که بالایی و والایی

ادامه مطلب...

سالروز درگذشت استاد پورداود و بزرگداشت یک نفره بر مزار مسدود

توضیحات

دسته: یادمان‌ها

منتشر شده در دوشنبه, 01 آذر 1400 01:07

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 30

از صفحه اینستاگرام مجید بجنوردی/روزنامه نگار

۲۶ آبان سالگرد درگذشت ابراهیم پورداود است. حسب اتفاق، امروز تعطیل بودم و دل به جاده زدم و آمدم رشت و امید داشتم که این اتاقک مزار استاد پورداود در کوی آفخرا، حداقل در این روز باز باشد و شاخه گلی بر مزار شخصی بگذارم که همه عمر و توش و توانش را صرف ایران و مطالعه فرهنگ ما کرده است. ولی متاسفانه مثل همیشه درها بسته بودند.

ای کاش شهرداری رشت به جای این همه توجه به میرزای جنگلی، که به مغازله و معانقه شهر با میرزا می ماند، یک نیم نگاهی هم به مرحوم پورداود می کرد. حتی در میان انبوه سردیس های ساخته و نصب شده در سبزه میدان و میدان شهرداری، هیچ خبری از پورداود نیست. حداقل یک تابلویی در سبزه میدان سر کوی آفخرا نصب می کردید که مردم رشت و مسافرین بدانند پورداود اهل این شهر بوده و در این گذر دفن شده است!

چگونه می توان ایرانی بود؟ چگونه می توان ایرانی نبود؟

توضیحات

دسته: ایران پژوهی

منتشر شده در یکشنبه, 30 آبان 1400 12:19

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 25

برگرفته از کتاب «ایران و تنهائیش»* نوشته «دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن»، رویه 157-170

...

در دوران جدید - بگیریم از پایان جنگ اوّل جهانی و انقلاب روسیه - دریافت خاصّی راجع به وطن پدیدار شده است. علّت آن است که گروه کثیری از مردم از سرزمین خود کنده شده و به کشورهای دیگر روی برده‌اند. از اینجا دو حالت در کنار هم، و تا حدّی در تقابل با هم، قرار گرفته‌اند: یکی حالت ریشه کن شدگی، حسرت دوری از دیار، بریدگی از زبان و فرهنگ ملی؛ دیگری کوشش در جذب فرهنگ بیگانه و سازگاری با محیط تازه، یا قبول نوعی حالت «جهان وطنی».

کسانی که از غرب به غرب مهاجرت کردند نوعی عامل کمک کننده با آنان همراه شد، و آن خویشاوندی فرهنگ‌ها بود، مانند افراد با سواد روس در اوایل قرن بیستم که اکثراً با فرهنگ و زبان کشور فرانسه آشنا بودند، همچنین سایر افراد وابسته به تمدّن غرب. اینان محیط آمریکا و اروپای غربی را محیط چندان نا آشنایی نمی‌دیدند و در آنها به یکباره احساس گسیختگی از «بنیادها» نمی‌کردند.

یک مشکل عمده جدایی از زبان مادری است که کسی که در آن پرورده شده، در فضای فرهنگی دیگر نمی‌تواند احساس زندگی تام و تمام بکند. تام و تمام زندگی کردن مفهومش فرق دارد با مرفّه و موفّق زندگی کردن. ممکن است کسی در خارج از کشور خود درآمد و شغل خوبی داشته و از رفاه چیزی کم نداشته باشد؛ با این همه در او کمبودی است.

ادامه مطلب...

سفیر پاکستان: علامه اقبال لاهوری عشقی سترگ به ایران داشت

توضیحات

دسته: زبان و ادب فارسی

منتشر شده در یکشنبه, 30 آبان 1400 11:53

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 34

حسین قنواتی

در مراسمی با عنوان جشنِ اقبالِ عشق در موسسه فرهنگی اکو بزرگداشت اقبال لاهوری شاعر فارسی سرای پاکستانی برگزار شد.

موسسه فرهنگی اکو همزمان با زادروز علامه اقبال لاهوری میزبان سفیر و برگزارکنندگان پاکستانی بزرگداشت بین‏ المللی شاعر فارسی‏ سرای این کشور با عنوان «اقبالِ عشق» بود.

ادامه مطلب...

شعر «من ایران ام» سروده ی غفران بدخشانی شاعر افغانستانی مقیم هلند

توضیحات

دسته: زبان و ادب فارسی

منتشر شده در یکشنبه, 23 آبان 1400 03:29

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 54

زبان و ادب فارسی

شعر «من ایران ام» پس از آن که از سوی شاعرش در حضور استاد شفیعی کدکنی خوانده شد، چنان محبوبیت یافت که شاعر خود را ناگهان به یک چهره ی ادبی شناخته شده نزد فارسی زبانان تبدیل کرد. ویدیوی شعرخوانی او در فضای مجازی هزاران بار میان کاربران بازنشر شد تا این شاعر فارسی سرای افغانستانی مقیم هلند، در جغرافیای فرهنگ و ادب فارسی شُهره ی ایرانشهر شود.

...

درود ای همزبان
من از بدخشانم
همان مازندران داستان های کهن
آن زادگاه این زبان ناب اجداد و نیاکانت

تو از تهران
من از کابل
من از سیستان، من از زابل
تو از مشهد
ز غزنی و هریوایم
تو از شیراز و
من از بلخ می آیم

اگر دست حوادث در سر من تیغ می کارد
و گر بیداد و استبداد می بارد
نوایم را اگر دزدیده اند از من
سکوت تیره یی در خانهء خورشید گُستَرده است گر دامن
سیه پوشان نیک اندیش و
فوج سر به داری «در رگانم رخش» می رانند

مرا بشناس
من آنم که دِماغم بوی جوی مولیان دارد
و آمویی میان سینه ام پیوسته در فریاد و جریان است
و در چین جبین مادرم روح فَرانک می تپد
از روی و از مویش
فُروهر می تراود
مهر می بارد
و سام و زال سام و رستم و سهراب و آرش را
من و این پاک کیشان کمانکش را
به قول راز های سینهء تاریخ پیوندی است دیرینه!

نگاهم کن
نه!
نه با توهین و با تحقیر و با تصغیر
نگاهم کن
نگاهت گر پذیرد
برگ سیمایم
ز بومسلم و سِیس و بو مقنع
صورتی دارد

درست امروز شرح داستان و داستان با توست
و اما استخوان قهرمان داستان با من
تو گر نامی
نشانم من
تنت را روح و جانم من
من ایرانم!!
خراسان در تن من می تپد
پیوسته در رگ های من جاریست
بشناسم

بنی آدم گر از یک جوهر اند
ما را یکی تر باشد آن گوهر
درود ای همزبان
من هم از ایرانم!

دکتر غفران بدخشانی

غفران بدخشانی شاعر فارسی سرای افغانستان در نشست فرهنگی بخارا

توضیحات

دسته: زبان و ادب فارسی

منتشر شده در یکشنبه, 23 آبان 1400 03:00

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 52

زبان و ادب فارسی

دویست و سومین نشست فرهنگی صبح پنج‏شنبه‏ های بخارا به مدیریت علی دهباشی با مرور زندگی و شعر غفران بدخشانی، شاعر افغانستانی برگزار شد.

نشست فرهنگی دویست ‏وسوم مجله‏ ی بخارا به بررسی زندگی و شعر دکتر غفران بدخشانی به عنوان یک شاعر برجسته‏ ی فارسی مقیم هلند پرداخت.

ادامه مطلب...

از ریشه سَر بر آوَر

توضیحات

دسته: نگاه روز

منتشر شده در یکشنبه, 16 آبان 1400 23:25

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 156

حسین قنواتی

 از شماره 114 ماهنامه خواندنی

پدیده ‏های فرهنگی و اجتماعی در دور ماندن از اصل خویش

دوران‏ ها مانند فصل‏ هایی هر یک با اثر خاص خود بر پیکر جامعه و جهان، می‏ آیند و می‏ روند. پس از گذار سنت که زاینده‏ ی فرهنگ در بستر تمدن شرق بوده است، نظریه‏ ها- ایده ‏ها- ایسم ‏ها- مکاتب فلسفی و اجتماعی گوناگون و زودگذر، هر یک با پیغمبران و عالمانی که اصرار به آسمانی بودن نیز ندارند، به نام مدرنیته و پسا مدرن، بر حال ما می‏ گذرند.

شاید در هیچ زمانی از تاریخ، اهالی یک دوران، به این اندازه دچار تنوع و سرعت آمد و شد نسخه ‏های سامان‏دهی به نظام‏ های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی نبوده ‏اند.

ادامه مطلب...

اکو به مناسبت بزرگداشت حافظ میزبان شام دوستی ملت‏ های حوزه ‏نوروز

توضیحات

دسته: ایران بزرگ

منتشر شده در چهارشنبه, 12 آبان 1400 07:18

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 77

خبر

نشست شام دوستی با میزبانی موسسه‏ فرهنگی اکو به مناسبت بزرگداشت حافظ‏ شیرازی با حضور سفرای کشورها، حافظ شناسان و شاعران برگزار شد.

مراسم شب شعر دیپلماتیک تحت عنوان «شام دوستی» به میزبانی موسسه‏ فرهنگی اکو به بهانه‏ بزرگداشت روز حافظ‏ شیرازی، غزل‏سرا و عارف بلند آوازه‏ فرهنگ ایران زمین برگزار شد.

ادامه مطلب...

چو بیشه تهی مانده از نره شیر

توضیحات

دسته: داستان

منتشر شده در چهارشنبه, 12 آبان 1400 06:33

نوشته شده توسط مدیر ایران بنیاد

بازدید: 73

داستان ایرانی

نوشتاری که در پی می‌آید خود نمایانگر پایداری و مقاومت یک ملت در درازنای تاریخ در برابر جباران و ستمگران و متجاوزان به خاک اهورایی می‌باشد. این سرزمین بدلیل موقعیت(منطقه سوق‌الجیشی) خود همیشه در آفند متجاوزان واقع شده است. درود بی‌کران بر ملت ایران و باشندگان ایران در درازنای تاریخ.

نقل است که چون عبداله اوزبک، خراسان را مورد تاخت و تاز قرار داد، روزی در سیستان عبورش بر قبر رستم افتاد.
به طورشماتت این بیت را خواند :

سر از خاک بردار و ایران ببین         به کام  دلیران  توران  ببین

و گفت ندانم که رستم اگر قادر به گفتن بود چه می‌گفت؟
یکی از وزرای او که ایرانی نژاد بود گفت : اگر خشم نگیری بگویم
گفت: بگو
گفت: اگر رستم قادر بر گفتن بود می‌گفت:

چو بیشه تهی ماند از نره شیر       شغالان  درآیند  آن‌جا  دلیر

چو بیشه ز شیران تهى یافتند          سگان فرصت روبهى یافتند

«بزم ایران»

برگرفته از کتاب لطیفه‌ها شامل هزارو پانصد موضوع در حاضرجوابی‌های ادبی،

مناظرات و اخوانیات، سرگذشت شاعران، گوشه‌هایی از تاریخ، شاهکارهایی از شعر پارسی
گردآورنده علی باقرزاده (بقا)